Εκπαιδευτική επίσκεψη της Γ τάξης στο «Μουσείο Μπενάκη»
Την Τετάρτη 17 Οκτωβρίου 2012 μαθητές και μαθήτριες της Γ τάξης του σχολείου μας πραγματοποίησαν εκπαιδευτική επίσκεψη στο κεντρικό κτήριο του Μουσείο Μπενάκη.
Μετά από μια σύντομη βόλτα στη διπλανή πλατεία Κολωνακίου, ...
... μέχρι να έρθει η ώρα έναρξης του εκπαιδευτικού προγράμματος ...
... όλοι ήταν έτοιμοι να παρακολουθήσουν τα εκπαιδευτικά προγράμματα.
Οι μαθητές χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και παρακολούθησαν τα προγράμματα:
- Nεοελληνική κοσμική τέχνη
- Μεταβυζαντινή και Νεοελληνική τέχνη
Οι συλλογές της εκκλησιαστικής και της κοσμικής τέχνης καλύπτουν χρονικά την ιστορική περίοδο από το 15ο ως το 19ο αιώνα, τεκμηριώνοντας τον υψηλό πολιτιστικό δείκτη του νεοελληνικού κόσμου κατά τη διάρκεια της Φραγκοκρατίας και της Οθωμανικής κατοχής.
- Nεοελληνική κοσμική τέχνη
Οι συλλογές της νεοελληνικής κοσμικής τέχνης, που καλύπτουν χρονολογικά την περίοδο του ελληνισμού μετά την κατάρρευση της βυζαντινής αυτοκρατορίας το 1453 και ως τα τέλη του 19ου αιώνα, θεωρούνται μοναδικές για την πληρότητα, την ποικιλία ειδών και την ξεχωριστή τους ποιοτική αξία και σπανιότητα.
Μέσα από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη αναδεικνύονται οι κοινές προδιαγραφές, καθώς και οι επιμέρους διαφοροποιήσεις της νεογέννητης νεοελληνικής καλλιτεχνικής έκφρασης, τόσο στις φραγκοκρατούμενες περιοχές της Κρήτης, της Κύπρου, των Δωδεκανήσων και των νησιών του Ιονίου, όσο και στις τουρκοκρατούμενες περιοχές του Πόντου, της Μικράς Ασίας, της Θράκης και της Κωνσταντινούπολης, της Μακεδονίας, της Ηπείρου, της Αττικής και της Πελοποννήσου.
Στον τομέα της ξυλογλυπτικής και της ζωγραφικής σε ξύλο, μοναδικά δείγματα αποτελούν οι εσωτερικές επενδύσεις δωματίων από αρχοντικά της Κοζάνης, της Σιάτιστας και της Ύδρας, καθώς και αρκετές κασέλες, νησιώτικα έπιπλα και ένας αργαλειός του 19ου αιώνα από την Κρήτη.
Σπάνια κεραμικά κομμάτια παρουσιάζουν την αδιάσπαστη συνέχεια της κεραμεικής τέχνης από τους Βυζαντινούς χρόνους.
Στην ενότητα της υφαντικής ξεχωρίζουν τα εξαιρετικής ποιότητας υφαντά από την Κρήτη, την Κύπρο και τη Μήλο. Η συλλογή των κεντημάτων του 17ου και 18ου αιώνα περιλαμβάνει αντιπροσωπευτικά δείγματα από όλο σχεδόν τον ελλαδικό χώρο, ενώ ξεχωρίζουν οι πλούσιες ενότητες κεντημάτων από την Ήπειρο και τα Ιόνια νησιά, τα κλινοσκεπάσματα από τη Μικρά Ασία, τα κεντήματα από τη Σκύρο και την Κύπρο, καθώς και το εντυπωσιακό νυφικό σπερβέρι από τη Ρόδο.
Η συλλογή ενδυμασιών συγκεντρώνει ολοκληρωμένα ενδυματολογικά σύνολα από πολλές ελληνικές περιοχές, αλλά και έξοχα μεμονωμένα κομμάτια, όπως τα πουκάμισα από την Κάρπαθο και το πολύπτυχο κεντητό φουστάνι από την Κρήτη.
Εντυπωσιακή, επίσης, είναι η πλούσια συλλογή κοσμημάτων από, την Αττική, τη βόρεια και την κεντρική Ελλάδα, τα Δωδεκάνησα, τις Κυκλάδες, τα Επτάνησα και τη Μικρά Ασία. Αξιόλογα δείγματά της αποτελούν οι γνωστές τρικάταρτες καραβέλες και τα χρυσά περιδέραια από τη Σίφνο και την Πάτμο, καθώς και τα κρεμαστά σκουλαρίκια από την Κω.
Τέλος, η τέχνη της λιθογλυπτικής παρουσιάζεται μέσα από νησιώτικα παραδείγματα όπως ο μαρμάρινος διάκοσμος από αρχοντικό στην Ίο, ένα τμήμα μαρμάρινου κυκλαδίτικου τέμπλου και οι ανάγλυφοι φεγγίτες σπιτιών της Τήνου.
- Μεταβυζαντινή και Νεοελληνική τέχνη
Η συλλογή μεταβυζαντινής εκκλησιαστικής τέχνης του Μουσείου Μπενάκη αποτελείται από τα λατρευτικά και χρηστικά σκεύη της εκκλησίας, τα λειτουργικά άμφια, τα ιερατικά κοσμήματα και εξαρτήματα, καθώς και τον ξυλόγλυπτο εξοπλισμό της εκκλησίας. Χρονικά καλύπτει την περίοδο από το 16ο αιώνα, όταν αναδιοργανώνεται η Εκκλησία μετά την Άλωση, έως και τις αρχές του 20ού αιώνα.
Το γεωγραφικό φάσμα της προέλευσης και κατασκευής των έργων της συλλογής καλύπτει τον ευρύτερο χώρο, μέσα στον οποίο τεκμηριώνεται η παρουσία και δράση του Ελληνισμού: από τον Πόντο και την Καππαδοκία έως την Τρανσυλβανία και τη Βλαχία, και από τη Βενετία έως τη Ρωσία. Ένα σημαντικό μέρος της συλλογής αποτελείται από τα κειμήλια των προσφύγων της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης, που κατετέθησαν στο Μουσείο Μπενάκη ως διαρκή παρακαταθήκη.
Τα έργα της εκκλησιαστικής τέχνης είναι κατασκευασμένα από πολύτιμο ή ημιπολύτιμο υλικό - ασήμι, χρυσός, πέτρες, μετάξι, χρυσοκέντημα - και είναι συχνά ενεπίγραφα με αφιερωματικές επιγραφές, στις οποίες αναγράφεται ο δωρητής / χορηγός, ο τεχνίτης, ο τόπος και η χρονολογία κατασκευής. Οι δωρητές προέρχονται συνήθως από τα εύπορα κοινωνικά στρώματα, που για την περίοδο της Τουρκοκρατίας ήταν οι εκκλησιαστικοί και κοινοτικοί άρχοντες. Η τέχνη αυτή, που αρμόζει στο κοινωνικό κύρος της Εκκλησίας, συνεχίζει τη βυζαντινή παράδοση, μορφολογικά και εικονογραφικά, και παράλληλα καθρεφτίζει άμεσα την παραγωγή των μεγάλων αστικών κέντρων της εποχής, όπου επικρατούν τα καλλιτεχνικά ρεύματα τόσο της Ανατολής όσο και της Δύσης.
Με τη λήξη της ξενάγησης και των προγραμμάτων όλοι έμειναν εντυπωσιασμένοι!
Συνοδοί καθηγητές ήταν οι : κα. Βασιλική Κωσταντή, κα. Παρασκευή Σιδερά, κα. Αρχοντούλα Ίσκου, κα. Μαρία Νάνου, κα. Αριστέα Γιατρά και κ. Βασίλης Αναστόπουλος
